Ας γιορτάσουμε το ΟΧΙ!

Γράμμα από το μέτωπο...

"Σε κάθε σπίτι ανεμίζει σήμερα και μια σημαία. Μικροί και μεγάλοι είναι όλο χαρά. Οι καμπάνες χτυπούν. Γιορτάζει η πατρίδα μας. Στην εκκλησία του μικρού χωριού είναι μαζεμένος όλος ο κόσμος. Θα ψάλλουν τη δοξολογία. Εκεί είναι και το σχολείο με τη σημαία του. Την κρατεί το πιο ψηλό παιδί, ο Λιάκος. Αυτός είναι ο σημαιοφόρος. Τραγουδούν και τραγούδια ηρωικά. Επάνω στο δεσποτικό είναι γραμμένο ένα ΟΧΙ." 

Απόσπασμα από το Αναγνωστικό Β΄Δημοτικού - ΑΘΗΝΑΙ 1974 

Μια μικρή δράση για τη γιορτή της 28ης Οκτωβρίου, συνδυάζοντας ιδέες εκπαιδευτικών μικρών και μεγαλύτερων τάξεων, που περιλαμβάνει μια κινηματογραφική ταινία, τραγούδια, αφήγηση, βίντεο, χειροτεχνία, τέχνες και σύνταξη επιστολής.

Ιδέα για αφόρμηση: Δείχνουμε στα παιδιά τον πίνακα του Πικάσο, Γκερνίκα. Μπορούμε να τον προβάλουμε ολόκληρο ή να χρησιμοποιήσουμε αποσπασματικά κομμάτια του πίνακα, στον οποίο παρουσιάζεται η φρίκη του πολέμου. Αξιοποιούμε την τέχνη για να προβάλουμε και να φανερώσουμε στους μαθητές μας τη φρίκη και τη ματαιότητα του πολέμου. Οι μαθητές θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν πως ο πόλεμος του '40 στην Ελλάδα είναι ένα κομμάτι μόνο από κάτι πιο καταστροφικό κι έτσι έρχονται σε επαφή με την έννοια "Παγκόσμιος Πόλεμος". 

Μεγεθύνουμε κομμάτια του πίνακα, τα κολλάμε σε έναν πίνακα ανακοινώσεων και χρησιμοποιώντας σύννεφα διαλόγου οι μαθητές γράφουν τις σκέψεις τους και έπειτα τα τοποθετούμε με πινέζες πάνω στον πίνακα. Τι πιστεύουν οι μαθητές ότι λένε οι μορφές του πίνακα;

2η Δραστηριότητα: Με αφορμή τους πίνακες του Αλέξανδρου Αλεξανδράκη, κάνουμε μια συζήτηση για τις κακουχίες και τα δεινά των Ελλήνων στρατιωτών στα βουνά της Αλβανίας, όπως αποτυπώνονται και σε αντίστοιχες φωτογραφίες της εποχής.

Ακούμε το πρώτο ανακοινωθέν για την κήρυξη του πολέμου, την αφήγηση του Μάνου Κατράκη στην Πορεία προς το Μέτωπο (Ελύτης, Άξιον Εστί) και διαβάζουμε πρωτοσέλιδα εφημερίδων της εποχής, τα οποία δίνουμε στους μαθητές σε έντυπη μορφή.

3η Δραστηριότητα: Εντοπίζουμε φωτογραφικό υλικό στο διαδίκτυο και ζητάμε από τους μαθητές να φανταστούν ότι συμμετέχουν στον πόλεμο αυτό και γράφουν στο παρακάτω φύλλο εργασίας, ένα γράμμα για τα δεινά του πολέμου και να το απευθύνουν σε ένα αγαπημένο πρόσωπο. (στρατιώτης που γράφει στη μητέρα του, στρατιώτης που γράφει στην αγαπημένη του, νοσοκόμα που απευθύνεται σε κάποιο συγκεκριμένο πρόσωπο, μητέρα που απαντά στο γιο της κ.ά.)

4η Δραστηριότητα: Προβάλουμε μια Εικονική αναπαράσταση των πολεμικών επιχειρήσεων του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Αποθηκεύστε την στον υπολογιστή σας και ανοίξτε τη με το Power Point. Κάντε κλικ κάθε φορά για να παρουσιαστούν τα γεγονότα.

5η Δραστηριότητα: Το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ

Στο βιβλίο μαθητή της Γ' τάξης και Στ' τάξης υπάρχουν ενδεικτικά αποσπάσματα από το ημερολόγιο της Άννας Φρανκ.  Η Άννα Φρανκ ήταν Γερμανίδα εβραιοπούλα που μαζί με την οικογένειά της κρυβόταν από τους Ναζί για 2 χρόνια στη σοφίτα ενός σπιτιού στην Ολλανδία. Κατά τη διαμονή τους εκεί, η Άννα κατέγραφε τις εμπειρίες και τις σκέψεις της σε ένα ημερολόγιο. Παίρνουμε την αφορμή να μιλήσουμε για το Ολοκαύτωμα των Εβραίων, αλλά και για τη φρίκη του πολέμου όπως τη βιώνουν τα παιδιά. Ζητάμε από τους μαθητές να απαντήσουν στις παρακάτω ερωτήσεις. 

• Πώς αισθάνθηκε η Άννα Φρανκ με το ξέσπασμα του πολέμου;

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Ποιες συνέπειες του πολέμου αναφέρει η Άννα Φρανκ στο ημερολόγιό της;

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Για ποιους λόγους νομίζετε εσείς ότι γίνονται πόλεμοι; 
  

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Τι μπορεί να σκέφτονται τα παιδιά κατά τη διάρκεια ενός πολέμου;
  

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Ποια είναι τα συναισθήματα των παιδιών σε περιόδους πολέμου και γιατί νιώθουν έτσι;
  

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6η Δραστηριότητα: Η ελληνική Κατοχή

Η κατοχή της Ελλάδας ξεκίνησε με τη γερμανική εισβολή το 1941. Η κατοχή επέφερε τεράστια δεινά στον ελληνικό λαό (πείνα, ομαδικές εκτελέσεις κ.α.), προκάλεσε ανυπολόγιστες καταστροφές ενώ οι ανθρώπινες απώλειες ήταν μεγάλες. Ακόμα ανυπολόγιστες υπήρξαν και οι υλικές καταστροφές που οδήγησαν σε πλήρη κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας. Οι μαθητές παρακολουθούν την ταινία "Ο Ντούτσε αφηγείται", που ήταν η πρώτη ταινία κινουμένων σχεδίων, μικρού μήκους που γυρίστηκε στην Ελλάδα.

Έπειτα ζητάμε από τους μαθητές σε ομάδες των 3-4 να αναζητήσουν φωτογραφίες από την Κατοχή στο διαδίκτυο, να τις εκτυπώσουν, να τις κολλήσουν σε ένα κανσόν χαρτί Α4 και να γράψουν μια λεζάντα ή να δώσουν ένα τίτλο σε κάθε μία από τις φωτογραφίες αυτές, παρουσιάζοντάς την εργασία τους στην ολομέλεια της τάξης. (Εναλλακτικά ο δάσκαλος μπορεί να κάνει την αναζήτηση των φωτογραφιών)

7η Δραστηριότητα: Ο πόλεμος δεν είναι παιχνίδι!

Για να περάσουμε το μήνυμα στους μαθητές μας ότι ο πόλεμος δεν είναι παιχνίδι, παρακολουθούμε την παρακάτω ταινία κινουμένων σχεδίων. Μετά από ένα μακρύ ταξίδι, δύο παιδιά και ο πατέρας τους, φτάνουν σε ένα σπίτι που θα είναι το νέο σπίτι τους. Τα παιδιά ανυπομονούν να παίξουν. Αφήνουν τον πατέρα τους και τρέχουν προς ένα δάσος για να ξεκινήσουν ένα παιχνίδι κάνοντας πως παίζουν πόλεμο.

• Τι συμβαίνει στο τέλος; 
  

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

• Μπορούν να ανακαλύψουν οι μαθητές τις συνέπειες του πολέμου, παρακολουθώντας το βίντεο;
  

______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________